مقایسه عملکرد و مصرف انرژی در روش‌های مختلف خاک‌ورزی درکشت ذرت علوفه‌ای در تناوب با کلزا

استفاده کارا از انرژی در کشاورزی به خاطر صرفه‌جویی‌های اقتصادی، حفظ منابع نفتی و کاهش آلودگی هوا، یکی از شاخص‌های کشاورزی پایدار به‌شمار می‌رود. به منظور مقایسه عملکرد و مصرف انرژی در روش‌های مختلف خاک‌ورزی و کولتیواتورزنی ذرت علوفه‌ای و تأثیر آن بر شاخص‌های رشد این محصول به عنوان محصول دوم پس از برداشت کلزا، این آزمایش در مزرعه آموزشی دانشگاه زنجان انجام گرفت. طرح پایه در این آزمایش اسپلیت بلوک با چهار تکرار بود، که در آن(A1): شخم با گاوآهن برگرداندار + دیسک، (A2): شخم با سیکلوتیلر، (A3): شخم حداقل به عنوان فاکتورهای اصلی و سه روش کولتیواتورزنی؛ (B1): کولتیواتور کودکارکامل با فاروئر، (B2): کولتیواتور کودکار بدون فاروئر با تیغه‌های برش متمایل به داخل و (B3): کولتیواتور کودکار بدون فاروئر با تیغه‌های متمایل به خارج به عنوان فاکتورهای فرعی بودند. برای این مقایسه سرعت پیشروی، مدت زمان لازم برای شخم هر کرت و مصرف سوخت در هر کرت اندازه‌گیری شد. برای اعمال هر سه روش شخم وضعیت خاک از نظر رطوبت ‌و بقایای گیاهی یکسان بود. نتایج نشان داد که بین تیمارهای اصلی از نظر عملکرد اختلاف معنی‌داری در سطح 5% وجود ندارد. میانگین مصرف انرژی ‌در‌ سه‌ تیمار اصلی به ترتیب 6/1990 و 2/1157، MJ‌ ha-17/558 به دست آمد که از نظر آماری اختلاف معنی‌داری در سطح 5% بین سه روش از نظر مصرف انرژی وجود نداشت. همچنین بین اثر متقابل شخم * کولتیواتور اختلاف معنی‌داری در سطح 5% مشاهده گردید. در نهایت با توجه به نتایج به دست آمده توصیه می‌شود از روش شخم حداقل برای خاک‌ورزی در منطقه مورد مطالعه استفاده شود.